Почна сезоната на правење домашно вино. Битолчани од памтивек самите си се мајстори за вино и ракија. Скоро во секоја фамилија има по еден мераклија кој секоја година си прави домашно вино и ракија. Викаат дека од домашно – немало поубо. Традиционално, битолчани си оставаат и по неколку шишиња шира за брза конзумација.
Ширата претставува благо вино, неферментиран сок од изгмечено грозје. Поопшто ширата е свеж овошен сок (вообичаено гроздов сок) добиен со гмечење, цедење и пресување на овошјето. Остатокот (цврстиот дел) што ги содржи семките, кожата и дршките на овошјето се вика комина. Правењето шира е првиот чекор во производството на вино.
Производство на вино
Времетраењето на држењето на комината и ширата заедно е битно за карактерот на виното. Кога винарот ќе процени дека е време, ширата се вади од комината, и истата се пресува за да се извади преостанатиот сок од неа. Ферментацијата може да биде природна (без додатоци), но за порамномерно вриење и спречување на прекинот на ферментацијата, се додава вински квасец. На комината може да и се додаде вода, да се остави 24 часа и потоа да се користи за производство на вино. Во Македонија најчесто комината се користи за производство на ракија. Вака произведената ракија се нарекува коминарка.
Ширата може да се користи и за правење вински оцет.
Зачувување на ширата
Ако овој природен и здрав витаминско-минерален пијалок се подготви на вистинскиот начин, може и без конзерванси подолг период да го сочува пријатниот сладок вкус. Постапката е поинаква од онаа кога од ширата се прави вино. Најважно е грозјето по бербата добро да се измие и дезинфицира. Тоа се прави со цел да се уништи целата спонтана микрофлора на кожичката на зрната, па и квасестите габички, со чија активност ширата се претвора во вино.
„Грозјето се дезинфицира со потопување во поголемо буре (каца) со вода, каде што на 100 литри вода се додава 20 грама винобран. По дезинфекцијата, грозјето добро се мие во чиста вода и се рони. Најквалитетниот гроздов сок се добива од самотокот, додека преостанатата шира се користи за вино. Самотокот потоа се става на таложење, за да се отстрани грубата нечистотија. По 24-часовното таложење, избистренаташира се преточува и во неа, заради целосно бистрење, на 100 литри се додава 150 грама растворен бентонит.
Потоа следува дводневно таложење и префрлање. Се добива потполно бистар гроздов сок, кој може веднаш да се користи. Меѓутоа, за да се задржат органско-хранливите карактеристики без конзерванси, дури и до новата берба, треба да се примени постапка слична на подготвување на доматен сок за зима. Ширата не се вари, туку само во емајлиран сад се загрева 10 минути на температура од 70 Целзиусови степени. Вака пастеризираната шира се собира во дезинфицирани шишиња, кои се затвораат со плутени тапи и во хоризонтална положба се ставаат на подрумските полици.
Извор: Моја земја и wikipedia
